Balgam söktürücüler, solunum yollarından mukusun temizlenmesine yardımcı olan ilaçlar veya doğal maddelerdir. İnsanlar, soğuk algınlığı veya grip nedeniyle tıkanıklığı hafifletmeye yardımcı olmak için bunları alabilir.
Beklentiler, bağımsız bir ilaç olarak veya hepsi bir arada soğuk algınlığı ve grip ilaçlarının bir bileşeni olarak mevcuttur.
Balgam Söktürücü Nedir
Konuda Yer Alan Başlıklar
Ekspektoran (balgam söktürücü), insanların mukus üreten bir öksürüğü olduğunda kullanabilecekleri bir ilaçtır. Doktorlar ve eczacılar bu tür öksürükleri “verimli” veya “ıslak” olarak adlandırırlar.
Beklentiler mukusun kalınlığını azaltır ve solunum yollarındaki salgıları inceltir. Ekspektoran, mukusu bu yollarla gevşeterek, kişinin balgam çıkarmasını ve boğazını temizlemesini kolaylaştırır.
Tıbbi Balgam Söktürücüler
Tıbbi balgam söktürücüler, mukusu incelten ve öksürüğü daha verimli hale getiren aktif bir bileşen içerir. Yaygın tıbbi ekspektoranlar şunları içerir:
Guaifenesin
Reçetesiz (OTC) ilaçlarda en yaygın olarak bulunan balgam söktürücü guaifenesindir. İnsanlar aşağıdaki OTC ürünlerinde guaifenesin bulabilir:
- Öksürük, soğuk algınlığı ve grip ilaçları
- Dekonjestanlar
- Öksürük kesiciler
- Ağrı ve ateş ilaçları
Guaifenesin şu anda Amerika Birleşik Devletleri’nde Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) onayladığı piyasadaki tek balgam söktürücüdür.
Uzmanlar, guaifenesinin öksürüğü nasıl önlediğini henüz bilmiyorlar. Bununla birlikte, bazı araştırmacılar, guaifenesinin, mukusun yapışkanlığını azaltarak mukusun yapışkanlığını azalttığını ve bu da insanların öksürmesini kolaylaştırdığını öne sürmüşlerdir.
2017 araştırmasının yazarlarına göre, araştırmacılar guaifenesin’i üst solunum yolu enfeksiyonlarında ve stabil kronik bronşitte mukusla ilgili semptomları tedavi etmek için güvenli ve etkili bir balgam söktürücü olarak görüyorlar.
Bununla birlikte, bir 2019 inceleme makalesinde, araştırmacılar mevcut araştırmanın zayıf olduğunu öne sürüyor ve balgam söktürücü olarak guaifenesin ile ilgili daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirtiyor.
Potasyum İyodür
Potasyum iyodür, yalnızca reçeteyle alınabilen bir balgam söktürücüdür.
Doktorlar, kronik akciğer hastalıkları olan kişilere potasyum iyodür oral solüsyonu reçete eder. Bu ilaç mukusu gevşetmeye yardımcı olur ve öksürmeyi kolaylaştırır. Bunu balgamdan daha sıvı olan solunum salgılarını artırarak yapar.
Doğal Balgam Söktürücüler
Tıbbi ekspektoranların her zaman etkili olmayabileceğinden, bazı insanlar bunun yerine doğal tedavileri dener. Bunlar şunları içerebilir:
Mentol
Mentol, nane ailesine ait bitkilerden elde edilen doğal bir kimyasaldır. Boğaz pastillerinde ve öksürük şuruplarında yaygın bir bileşendir.
Mentol, boğaz ağrısını yatıştırabilen bir soğutma hissi sağlar. 2014 yılında yapılan bir hayvan çalışması, mentolün hava yolu kaslarını gevşeterek solunum sistemine daha fazla hava girmesine izin verdiğini ve öksürük ve soğuk algınlığı semptomlarının iyileşmesine yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
Mentolün öksürük semptomları üzerindeki etkisini doğrulamak için insanlarda daha ileri çalışmalar gereklidir.
Sarmaşık Yaprağı Ekstresi
Sarmaşık yaprağı ekstresi, mukus üretimi, öksürük ve hava yolu genişlemesi üzerindeki sözde etkileri nedeniyle öksürük ve soğuk algınlığı semptomları için popüler bir doğal çaredir.
2017’de Polonya’da yapılan bir araştırma, kuru sarmaşık özü içeren bir ilacın, solunum yolu enfeksiyonlarında meydana gelenler gibi üretken öksürüklerin tedavisinde etkili olabileceğini öne sürdü.
Bununla birlikte, soğuk algınlığı ve öksürük semptomlarını gidermek için sarmaşık yaprağı ekstraktının etkinliğini belirlemek için hala daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Hidrasyon ve Buhar İnhalasyonu
Hava yollarından mukusun salınmasına yardımcı olan diğer teknikler, oral hidrasyon tedavisi ve buhar inhalasyonudur. Bu tekniklerin her birinin arkasındaki etki mekanizması bilinmemektedir ve doktorlar bunların etkinliğini sorgulamıştır.
Yan Etkiler ve Riskler
Balgam söktürücü almanın risklerinden biri, insanların bazen onları kalıcı veya kronik öksürükler için kullanmasıdır.
İnsanlar sigara, astım, kronik bronşit veya amfizeme bağlı kronik öksürük semptomlarını maskelemek için balgam söktürücü kullanmamalıdır.
Aşırı mukuslu kişiler, OTC ilaçları almadan önce bir doktora danışmalıdır.
Guaifenesin
Yüksek dozlarda guaifenesin sindirim sistemini tahriş edebilir ve bulantı ve kusmaya neden olabilir.
Potasyum İyodür
Potasyum iyodürün en yaygın yan etkileri şunlardır:
- Mide bulantısı
- İshal
- Kusma
- Karın ağrısı
- Deri döküntüsü
- Tükürük bezi şişmesi veya hassasiyeti
Mentol
Nadir olmasına rağmen, mentolün bir yan etkisi, kurdeşen veya nefes almada zorluk içerebilen alerjik bir reaksiyondur.
Sarmaşık Yaprağı Ekstresi
Sarmaşık yaprağı ekstresinin olası yan etkileri şunlardır:
- Mide bulantısı
- Kusma ve ishal
- Kurdeşen ve deri döküntüsü gibi alerjik reaksiyonlar
